- Πιστόια
- (Pistoia). Πόλη της Ιταλίας στην Τοσκάνη, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Είναι χτισμένη στα βόρεια όρια της πεδιάδας του ποταμού Ομπρόνε, που περιλαμβάνεται ανάμεσα στον Άρνο και τα Απέννινα. Πρόκειται για σημαντικό εμπορικό και γεωργικό κέντρο (αμπέλια, λαχανικά, φρούτα) και έδρα πολλών και αξιόλογων βιομηχανιών (υφαντουργία, σιδηρουργία, υαλουργία, οπλοποιία, βυρσοδεψία, μεταξουργία). Αποτελεί σιδηροδρομικό σταθμό της γραμμής Μπολόνια-Πορέτα-Φλωρεντία και Φλωρεντία-Λούκα. Στην πόλη διατηρούνται τα μεσαιωνικά τείχη με τέσσερις πύργους και ακρόπολη, που σήμερα χρησιμεύει ως φυλακή. Διατηρεί πολλά και ενδιαφέροντα μνημεία του παρελθόντος, μερικά από τα οποία έπαθαν σοβαρές ζημιές στη διάρκεια του B΄ Παγκοσμίου πολέμου. Το κέντρο της Π. αποτελεί η πλατεία της Μητρόπολης, ναού πιζανικού τύπου του 12ου αι. με οκτάγωνο γοτθικό βαπτιστήριο του 14ου αι., που χτίστηκε πάνω σε σχέδια του Αντρέα Πιζάνο. Σε μικρή απόσταση από τον καθεδρικό ναό βρίσκεται το Πραιτωριανό Ανάκτορο, που ανακαινίστηκε το 1367 και λειτουργεί στις μέρες μας ως δικαστικό μέγαρο. Μεγάλου ενδιαφέροντος είναι οι εκκλησίες του Aγίου Βαρθολομαίου (1167) στο Πάντανο, τοσκανορομανικού ρυθμού, του Aγίου Παύλου (1302), του Aγίου Ανδρέα (12ος αι.), του Aγίου Δομίνικου (13ος αι.) και του Aγίου Φραγκίσκου (1294) με τοιχογραφίες του 14ου αι. Η ομώνυμη επαρχία (965 τετρ. χλμ.) απλώνεται ανάμεσα στα Απέννινα, την κοιλάδα του Ρήνου (έως την Πορέτα), την πεδιάδα της Φλωρεντίας και το όρος Άλμπανο. Σε έκταση είναι μια από τις μικρότερες ιταλικές επαρχίες, αλλά είναι η τρίτη πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή. Διαθέτει ανεπτυγμένη τουριστική κίνηση και μεγάλες βιομηχανίες (υφαντουργικά μηχανήματα, χαρτοποιίες, υποδηματοποιίες). Ιστορία. Πρόκειται για τη ρωμαϊκή Πιστωρία, γνωστή από τη μάχη που έγινε το 62 π.Χ. στα Β της πόλης και κατάληξε σε ήττα του Κατιλίνα. Μετά την πτώση της αυτοκρατορίας της Δύσης με τους Λογγοβάρδους η Π. αποτέλεσε ένα από τα σπουδαιότερα στρατιωτικά και διοικητικά κέντρα. Η κοινότητα σχηματίστηκε στα τέλη του 11ου αι. και άκμασε στους δύο επόμενους αιώνες, πολέμησε μάλιστα με επιτυχία με γειτονικά κράτη. Το 1306 κατακτήθηκε από τη Φλωρεντία και τη Λούκα και παρέμεινε στην κυριαρχία της πρώτης.
Dictionary of Greek. 2013.